Fijne feestdagen!

Zwart als roet

De eerste sneeuw luidt het begin van de winter in.

Wij kijken Nederlandse televisie en hebben alleen de Franse radio aan in de auto, maar door de storende zenders kunnen we er hier in de heuvels weinig van volgen. Hierdoor zijn we meestal beter op de hoogte van de Nederlandse actualiteiten dan de Franse. De belabberde zorg, de groeiende groep mensen met schulden, de vervuilde lucht in grote steden, de toenemende agressiviteit en criminaliteit. Tel daarbij op dat we regelmatig praten met Nederlanders die hier een huis zoeken, die haarfijn uitleggen waarom ze weg willen uit Nederland, en het wordt ons wel erg makkelijk gemaakt de illusie te koesteren dat (deze) problemen in het Franse land niet bestaan. Onwetend maakt onbezorgd. Zoiets.
Natuurlijk zijn de problemen in Frankrijk minstens zo groot. Er is daarentegen één probleem dat we hier zeker niet kennen, en dat is het Sinterklaasfeest. Wat voor vele generaties gold als een spannende happening met pieten die in de donkere nacht op de deuren kloppen en pakjes achterlaten, is verworden tot een probleem dat menig bestuurder en ambtenaar - en zelfs een heuse VN-werkgroep - aan het werk houdt. Moeten de pieten zwart blijven of worden ze meerkleurig? Zal de discussie verstommen als de oorringen uit gaan? Hoeveel extra politiekracht is nodig tijdens de intocht?
Vanaf de digitale zijlijn volgde ik de strijd tussen voor- en tegenstanders, beluisterde ik de argumenten uit de verschillende kampen en vond ik het veel drukte om weinig. Zoveel aandacht in de media, terwijl er in de wereld om ons heen zoveel belangrijkere problemen zijn. 
Deze week veranderde er echter iets, en wel nadat ik de documentaire Zwart als roet zag waarin Sunny Bergman het debat rond het racistische gehalte van Zwarte Piet analyseert. In een persoonlijke zoektocht brengt de Amsterdamse documentairemaakster onbewuste vooroordelen in kaart, dagelijks racisme en de erfenis van het Nederlandse koloniale verleden. Ze gaat verkleed als Zwarte Piet naar Londen waar haar verschijning en optreden felle reacties uitlokt. Ook kijkt ze bij wijze van experiment wat er gebeurt als een autochtone, Surinaamse en Marokkaanse Nederlander los van elkaar een fietsslot proberen open te breken in het Amsterdamse Vondelpark. De uitkomsten van dat experiment maken pijnlijk duidelijk dat het pietendebat symbool staat voor racisme in het algemeen en dat racisme helaas nog altijd springlevend is. Zelf keek ik in ieder geval met heel andere ogen naar de blij rondspringend Zwarte Pieten.
Intussen worstelen wij met heel andere dilemma's rond het Sinterklaasfeest. Viggo en Manu keken naar de intocht van Sinterklaas en volgen dagelijks de perikelen van Pietje Paniek en Opa Piet op het Sinterklaas journaal. Hun Franse klasgenootjes daarentegen komen ieder dag meer in de ban van Père Noël en zijn Lutins: Blije, blanke (!) kaboutertjes die de Kerstman assisteren in zijn werk en onderzoeken of de kindertjes wel lief zijn geweest. 's Avonds na het eten spelen we Kerstman die zijn rendieren optuigt om van de Noordpool naar Frankrijk te reizen, maar Manu wil per se dat Amerigo, het paard van Sinterklaas, wordt ingezet voor deze barre tocht. Van een oude Albert Heijn actie heb ik nog altijd de handpoppen van de Muppet show, waar we poppenkast mee spelen. Laatst verzon ik, gezeten onder de hoogslaper van Viggo, een scène met Statler, de oude, grijze cynicus uit de Britse komedieserie. "Hoe heet jij?", vroeg Viggo. "Opa Piet", verzon ik snel. Viggo: "Maar jij bent toch zwart?"
In de supermarkt is geen pepernoot te vinden, en zo troffen onze jongens noodgedwongen chocolade kerstmannetjes aan in hun schoen. En nee, ze mogen de schoen niet iedere avond zetten, want de Sint heeft het in Nederland al zo druk en kan echt niet iedere dag naar Frankrijk afreizen. Op internet zocht ik wat er in speculaaskruiden (ook niet te krijgen) zit, en bakte ik met hulp van de jongens zelf kruidnootjes en speculaas. Over de verhouding tussen kaneel, kruidnagel, nootmuskaat, witte peper, gemberpoeder en gemalen kardemom kon ik zo snel niks vinden, dus deed ik van alles even veel, met als gevolg nootjes met een wel erg dominante gembersmaak.
Waarom al deze capriolen voor een, volgens een bepaalde groep, racistisch feest, dacht ik na het zien van Bergman's documentaire. Waarschijnlijk omdat het een diepgewortelde, jarenlange traditie is, die we niet zomaar van ons af kunnen schudden omdat we toevallig naar een ander land zijn verhuisd. Een traditie met levendige en blijde herinneringen, die we onze kinderen ook gunnen. En wat kan het de kinderen schelen of Piet zwart of wit is? De cadeau brochure van de Intermarché is bij ons thuis momenteel trending topic. Ieder jaar als Diewertje Blok ons er aan herinnert dat het weer bijna zover is, genieten we van de jongens die tekeningen maken voor de Sint en liedjes zingen bij de kachel. Opgelucht zijn we (en ik vermoed vele ouders met ons) als het allemaal weer achter de rug is.
Ik herinner me nog heel goed hoe ik ooit uit de droom werd geholpen; ik zal acht jaar geweest zijn, of negen? Ik liep van school naar huis, met mijn vriendinnetje, over het kerkplein in het dorp, waar we destijds altijd rolschaatsten, maar dat nu volgebouwd is. "Sinterklaas bestaat helemaal niet", beweerde ze. Een schokgolf ging door mijn lichaam. "Weet je dat niet eens?", vroeg ze verbaasd. Nee, ik wist het niet, en wilde het ook niet geloven.
Viggo en Manu zullen op deze manier niet uit de droom geholpen worden, want Sinterklaas bestaat immers niet in Frankrijk. Hoe lang blijft hun sprookje levend en zingen ze hartstochtelijk 'Zie ginds komt de Stoomboot' bij de kachel? Of zullen ze worden ingehaald door de tijd?

 

Pepernoten, in geen velden of wegen te bekennen hier, althans niet binnen een uurtje rijden, dus hebben we ze zelf gebakken. Leuk en (best wel) lekker.

Maar nog leuker is als je een hele doos pepernoten en chocoladeletters krijgt van een lieve klant van Rob; nu kan Sint tenminste goed uitdelen! Bedankt voor de gulle gift!

Manu alweer 4 jaar! Bonne anniversaire lieve Manu!

Een muis bedierf mijn plezier in het bewaren van groenten en fruit in de bijkeuken. Na bijna drie jaar wonen op het Franse platteland is mijn muizenfobie helaas nog springlevend. We besloten daarom de muren te voegen en alle gaten dicht te maken. Sorry muisjes!

Na bijna 7 maanden na aankoop van onze Renault Trafic met dubbele cabine ontvingen we eindelijk het Franse kenteken. Zeven maanden van formulieren invullen, wachten, nog meer formulieren invullen, nog een controle, wachten op de dame die De Finale Handtekening mocht zetten maar nog twee weken vakantie had, en ga zo maar door. Maar nu genieten we er extra van!