De Creuse is reuze: december 2023

Of ik een huis van een bevriende familie in de verkoop wilde nemen, vroeg een kennis me, alweer heel wat jaartjes terug. Geen doorsnee boerderijtje, zo benadrukte hij, maar een groot woonhuis, een tweede gigantisch gebouw voor meerdere doeleinden geschikt, een omheinde tennisbaan, een parkachtige tuin en bosgrond van in totaal zo'n drie hectaren, dit alles met een fenomenaal uitzicht over het Creusense landschap. Het was van, zo vertelde hij, een 'grand notaire de Paris', die het in de jaren tachtig had laten bouwen als vakantieverblijf, maar inmiddels was overleden. De afspraak kon gemaakt worden met de weduwe, die nog geregeld in de woning verbleef.

Het contrast van de overweldigende omvang van het domein met dit frêle vrouwtje van diep in de tachtig kon niet groter. Ze kwam niet verder dan mijn schouders, haar rug een beetje gekromd, en gekleed in een fluwelen lichtblauwe duster liep ze kranig voor me uit door de verschillende imposante ruimtes om daarna haar weg te vervolgen over het terrein naar het tweede verblijf: Een indrukwekkend bouwsel met een toren, een gigantische houten mezzanine over bijna de hele lengte van de hoofdruimte van zo'n honderddertig vierkante meter, met daarnaast een zaal van zo'n zeventig vierkante meter met twee deuren achter elkaar, een soort hoogwaardige 'men's cave' met een prachtige natuurstenen schouw, een bar, een biljard, een set chesterfield banken, een opgezette kop van een reebok en Afrikaanse kunst aan de muur, en net als in de hoofdwoning een aantal enorme metalen beelden van een ridderpak, groter dan ikzelf. Aan de andere kant van het gebouw bevond zich een stalen hek met een trap naar een wijnkelder met een vloer van losse kiezelstenen, en aan weerszijde over de hele lengte van de muur houten rekken met zo'n honderdvijftig vakken met daarop de namen en jaartallen van de wijnen, in het midden een houten tafel met bankjes, en een speciale lift om de flessen naar boven te kunnen transporteren. Mijn kennis had gelijk, dit was geen gewoon boerderijtje.

Er hing ook een stevig prijskaartje aan deze bijna zeshonderd vierkante meter woongenot, en ondanks het onderscheidende karakter liep het nog niet storm. Voor bezichtigingen moest ik de sleutel ophalen bij de naastgelegen veehouderij, waar twee ongetrouwde broers en hun bejaarde moeder woonden, in een klein huis op een rommelig erf met loslopende ganzen en kippen en weet ik wat al niet meer. Ik keek altijd eerst even om me heen alvorens ik mijn auto uitstapte. Iedere keer weer werd ik argwanend aangekeken, de ene broer bleef altijd een paar meter achter de andere broer staan en heb ik nooit horen praten. Met een steevaste lach op mijn gezicht en door af en toe wat prijs te geven over het verloop van de bezichtigingen en de aard van de klanten, probeerde ik hun nieuwsgierigheid te bevredigen en vertrouwen te winnen.

Omdat de eigenaresse geen e-mail gebruikte, probeerde ik haar telefonisch op de hoogte te houden. Zelf ontving ik regelmatig post van de oude dame uit Neuilly-sur-Seine, een dure voorstad van Parijs; handgeschreven briefjes, waarin ze consequent alle pluspunten van het domein opsomde. De helft van het schrijven ging op aan beleefdheden, zoals de Fransen dat zo goed kunnen. Ze sprak haar hoop uit dat ik snel een geschikte koper zou vinden, en vroeg of ik haar een klein stulpje kon bezorgen, zodat ze haar oude dag permanent kon doorbrengen in haar geliefde Creuse.

Zo ging het een tijdje door, totdat de dochter uit Parijs belde om te zeggen dat ze uit eigen kring interesse hadden in de woning en ze het domein uit de verkoop wilden halen. Ik beantwoordde aan haar verzoek en het eigendom verdween uit mijn portfolio en daarmee uit mijn zicht.

Enkele jaren verstreken, tot ze eerder dit jaar opnieuw contact opnam. Blijkbaar was de verkoop op een hoop gedoe uitgelopen, en had ze er een punt achter gezet. Of ik zo vriendelijk wilde zijn een nieuwe taxatie te doen en de woning opnieuw aan te bieden aan de clientèle van Leggett. Met haar moeder ging het goed, antwoordde ze desgevraagd, maar ze voegde er aan toe dat haar moeder om gezondheidsredenen niet meer alleen op het domein kon verblijven waardoor het al geruime tijd onbewoond was.

Omdat de verkoopprijs inmiddels aangepast was en meer marktconform, en er sinds Covid een groeiende belangstelling was voor onroerend goed in de Creuse, trok de advertentie meteen veel interesse. Zo kwam er een gezin uit Amsterdam op zoek naar meer rust, ruimte en natuurbeleving voor de zesjarige tweeling, en een Franse familie zoekend naar een onderkomen groot genoeg om alle ooms, tantes, neefjes en nichtjes tegelijkertijd samen te kunnen brengen. Helaas, de koper zat er nog niet tussen, niet op de laatste plaats vanwege de naastgelegen boerderij die wel eens voor stank en vliegen zou kunnen zorgen.

Het was hartje zomer toen ik op een ochtend wederom de sleutels ophaalde bij de beide broers; er kon inmiddels soms wel een klein grapje van af en optimistisch constateerde ik dat de muur tussen ons langzaam afbrokkelde. Ik had afgesproken met een Engels stel, al lange tijd op zoek naar een woning waar ze over een paar jaar definitief hun intrek kon nemen. Ze namen heel gericht de oversteek uit Engeland, en kwamen alleen voor dit ene eigendom. Hij, boomliefhebber, wilde ondanks de regen het hele park afstruinen, en ze lieten zich niet tegenhouden door de steile afloop van het terrein en de steeds dichtere begroeiing. Hij probeerde zijn gezicht nog in de plooi te houden, maar zij pinkte een traantje weg door zoveel schoonheid bij elkaar.

En zo geschiedde dat het domein in Engelse handen kwam. De dag van de overdracht was een interessante samensmelting van culturen. Omdat de Engelsen de aparte bospercelen nog niet hadden gezien - ze lagen ergens diep verscholen tussen bossen en weilanden en ik had geen idee hoe ik er moest komen - adviseerde de dochter (die er ook nooit geweest was) de boer te vragen ons ernaartoe te brengen. Een korte kennismaking tussen de boer en zijn nieuwe buitenlandse buren volgde met dezelfde intense blik en zonder veel woorden. Ik nam plaats naast hem in een aftandse Citroën Berlingo vol haren, gereedschap en troep, en de kopers volgden in hun glanzend nieuwe Range Rover.

Er volgde een ontmoeting op het domein met de dochter uit Parijs die ik ook nog nooit had ontmoet, haar echtgenoot en twee hondjes. Wel had ik haar veelvuldig aan de telefoon gehad, en enkele weken ervoor had ze me op de hoogte gesteld dat haar moeder op 93-jarige leeftijd was overleden. Samen liepen we door de grote en inmiddels vrijwel lege ruimtes. "Mijn ouders hebben dit gebouwd", zei ze trots in het Engels. Ik gaf haar de enveloppe waar ik alle briefjes van haar moeder al die jaren in had bewaard. Een klein huisje in de omgeving van het domein om permanent te kunnen wonen, was er niet meer van gekomen. Wel vond ze in de Creuse haar laatste rustplaats.