De Creuse is reuze: juli 2016

Brexit domineerde de afgelopen weken het nieuws, en voor mij was er al helemaal geen ontsnappen aan gezien mijn werk voor de grootste Engelse makelaarsorganisatie in Frankrijk. Leggett Immobilier met klanten over de hele wereld, en met een flink aandeel uit het Verenigd Koninkrijk. Wat betekent Brexit voor de huizenmarkt in Frankrijk in het algemeen en voor Leggett in het bijzonder?
In de weken voorafgaand aan het Britse EU referendum speculeren mijn collega's, zelfstandige 'agents immobiliers' werkzaam door heel Frankrijk, er lustig op los op de gezamenlijke e-mail ('Dialogue'), die dagelijks ontploft door de vele discussies. Daar hebben ze tijd voor, want het is onmiskenbaar rustiger dan anders. Minder mails, minder bezichtigingen, minder verkopen, uitzonderingen daargelaten. Echter van paniek geen sprake; de Britten zullen 'remain' stemmen, en na een periode van onzekerheid zullen onze Engelse overburen weer als vanouds los gaan op de Franse huizenmarkt. Enkele dagen voor het referendum blijkt het 'leave'-kamp bezig aan een rappe inhaalslag. Mijn contactpersoon in Londen, een snelle twintiger die zich bezighoudt met aantrekkelijke wisselkoersen voor huizenkopers in Europa, geeft schoorvoetend toe dat hij sinds het grote debat op de Britse televisie de avond ervoor ook neigt naar een stem voor 'leave'. Een Engelse collega-agent met wie ik veel samenwerk, relativeert de onrust. "Tien procent weet nog niet wat te stemmen, en als ze eenmaal in het stemhok staan, zullen ze gaan voor wat vertrouwd is", zegt hij zelfverzekerd. Onze regiocoördinator spoort ons aan onze huizenportfolio op orde te brengen, nieuwe huizen in de markt te zetten en vraagprijzen onder de loep te nemen.
24 Juni, de morning after the day before. De uitslag is bekend en heeft een verrassende wending genomen. Om 6 uur 's ochtends druppelen de eerste mailtjes binnen...van wanhopig ('I got my first viewing cancellation at 06:01. Can one stop this?') tot geluiden van hoop ('I just had another offer through on another property. My phone has not stop ringing this morning. Is there something I don't know about happening in the world!!') alsmede een noodkreet om 'Dialogue' gezellig te houden ('How about trying to keep dialogue a happy place today? Remember what your mummy told you, if you can't say anything nice, don't say anything at all!!').
De hele dag en de dagen erna wordt er gediscussieerd en gespeculeerd: Wat zijn de gevolgen van deze verrassende uitslag en hoe kunnen we eventuele negatieve gevolgen op tijd tackelen? Voorzichtig wordt geconcludeerd dat de markt voor Engelse pensionado's die zich permanent in Frankrijk willen vestigen en daar een geschikt huis voor zoeken, geraakt zal worden, maar dat dit gecompenseerd kan worden door een groter aandeel in de markt voor vakantiehuizen alsmede de Franse huizenkopers en kopers uit andere (Europese) landen. Ook ontvangen we berichten van klanten die in de uitslag aanleiding zien hun Europese idealen te demonstreren door naar Frankrijk te verhuizen. Gelukkig is er, als altijd, ruimte voor humor. "With the infinite possibility of PM Boris on one side of the Atlantic and President Trump on the other we should have no shortage of buyers.....", mailt een vrouwelijke collega, niet wetende dat enkele dagen later de ene Britse politiek leider na de andere het te heet onder de voeten wordt en besluit te vertrekken.
Het hoofdkantoor produceert Q&A's en regelmatig krijgen we statistieken te zien waar we zelf aan bijdragen door aan te geven hoeveel bezichtigingen er zijn geannuleerd, hoeveel voorstellen ingetrokken, etc. De bedrijfsresultaten worden nauwlettend gemonitord en blijken gelukkig positief. Brexit slaat vooralsnog geen gat in vergelijking met de resultaten in dezelfde periode in het jaar ervoor. Intussen draait Leggett's pr-machine op volle toeren en wordt Trevor Leggett regelmatig geïnterviewd op de Franse televisiejournaals en in enkele kranten. Heel erg goed voor de naamsbekendheid in Frankrijk en het aantrekken van Franse huizenzoekers.
Hoewel ik in mijn eigen praktijk ook met de gevolgen van het Britse referendum te maken heb, hoef ik niet stil te zitten. Enkele dagen voor het referendum bezichtig ik een huis met een jong Engels gezin, dat in de zomer naar Frankrijk zal verhuizen. Het is een 'coup de coeur', en ze zijn bereid nagenoeg de volle mep te betalen voor het statige maison bourgeoise. Het enige waar ze zich zorgen om lijken te maken is of er asbest aanwezig is in het huis, en of hun achtjarige zoon nog ingeschreven kan worden op de Franse dorpsschool. Over Brexit reppen ze met geen woord. Het bod wordt direct geaccepteerd, maar enkele dagen na de uitslag van het referendum komen de Franse verkopers terug op hun besluit. Ze zijn bang dat de Engelsen het huis niet kunnen betalen door de daling van het Britse pond. Ik praat als Brugman, voor zover mogelijk in het Frans, en gelukkig houd ik de verkopers binnenboord.
Een andere bezichtiging wordt gecanceld. 'I do apologise my husband and I will not be coming to France, due to the referendum result and the drop in sterling we have decided to wait for things to settle down. So can we cancel the viewing of this lovely property.' Dezelfde avond ontvang ik een bod op het hetzelfde huis, van een Engelse die het ongezien wil kopen omdat ze bang is dat het anders weg is.
Ook verkoop ik een huis aan een jong, Frans stel dat wil ontsnappen aan de 'totale verloedering' in Parijs. Ze is lerares en in Frankrijk mag je als docent aangeven in welke regio je het liefst wilt werken, maar vervolgens wordt je geplaatst waar je nodig bent en daar moet je het mee doen. Naarmate je meer punten hebt, krijg je meer zeggenschap. Punten bouw je op met de jaren dat je voor de klas staat, maar je krijgt ook extra punten als je bijvoorbeeld getrouwd bent en kinderen hebt. Deze Parisienne is niet getrouwd en heeft geen kinderen, dus met relatief weinig punten is ze geplaatst in de Creuse, de regio die als laatste op haar lijstje vermeld stond. Nu, een jaar verder, wil ze er nooit meer weg en koopt ze haar droomhuis via Leggett. Ze is opgetogen en 'très contente', en in gedachten al bezig met de inrichting van het prachtige onderkomen. Een gepensioneerd Frans stel heeft hun huis verkocht op het Normandische platteland en wil verhuizen naar de Creuse. Hun gevoel van veiligheid wordt naar eigen zeggen aangetast door de vele immigrés, de vluchtelingen, volgens hen een groot probleem waar de Franse overheid de ogen voor sluit. Met Brexit zijn ze niet bezig; ze hebben zo hun eigen problemen.
De Creuse als veilige haven in onrustige wereld.... . Zou het hier toch nog eens druk worden?