De Creuse is reuze: Herfst op teenslippers

Herfst!

De warme zomer dendert in rap tempo voorbij, en het kwam er almaar niet van een nieuw stukje te tikken. Als ik de jongens vroeger moest helpen bij het eten of billen afvegen, dacht ik altijd dat er met het opgroeien meer tijd zou overblijven. Maar het tegendeel lijkt het geval. Althans op deze woonplek, waar de kinderen zelfstandig nergens naartoe kunnen.

Viggo zit reeds in de laatste klas van de lagere school en droomt al over het Collège waar je in de kantine mag kiezen wat je eet, waar je veel meer vrijheid krijgt, en waar sommige jongens op de brommer naar school gaan in plaats van met de schoolbus.

Het liefst spelen de boys de hele dag computerspelletjes zoals nintendo fortnite, met hun vriendjes die een paar dorpen verderop ook op de bank hangen met oortjes in. "Je t'ai tué (ik heb je gedood)!", roepen ze opgetogen. Sociale contacten anno 2018. En in zekere zin zijn die spelletjes op deze eenzame plek zonder speelkameraadjes ook een uitkomst. Om het niet uit de hand te laten lopen, wordt er een wekker gezet, waarna ik nog tien keer moet zeggen dat het tijd is. "Ik hou er zo meteen mee op want ik ben toch bijna dood!"

De dagen dat de jongens tijdens de lange zomervakantie meedoen aan het lokaal georganiseerde activiteitenprogramma voor kinderen van vier tot elf jaar zorgt voor de nodige afleiding. Viggo met zijn tien jaar protesteert, want het programma is volgens hem erg gericht op de kleintjes en 'zó kinderachtig!' Resoluut deelt hij mee dat dit echt de allerlaatste keer is dat hij meedoet. "Ik ook", zegt Manu (zeven jaar).

Vakantie vieren we in de Hautes-Alpes, een bergachtig gebied in het zuidoosten van Frankrijk. "Les Ootzalpes", corrigeert een buurvrouw mijn uitspraak. Omdat we hard hebben gewerkt laten we de tent dit jaar lekker op zolder en trakteren we onszelf op een ingericht chalet op een, zo blijkt, superleuke camping met Fransen, Nederlanders, Engelsen, Belgen en Duitsers. De kinderen hebben meteen aansluiting en voetballen iedere avond tot in het pikkedonker met de schilderachtige contouren van de bergtoppen op de achtergrond. Ze houden dit met zaklampen en de schijnsels van mobieltjes nog lange tijd vol, en ik houd mijn hart vast dat er geen ongelukken gebeuren. Als de bal echt niet meer te zien is, komen de ouders voorzichtig polsen of het niet tijd is om te stoppen. Al snel vormt zich een groepje Nederlanders en Vlamingen dat iedere avond een match speelt tegen een groepje Franse kinderen. Hoewel onze jongens beide kampen verstaan, sluiten ze zich op natuurlijke wijze aan bij de Nederlanders. Fascinerend vind ik het, en vraag me af of het een toevalligheid is die deze voorkeur bepaalt, of dat het de Nederlandse genen zijn.

Het werk in de immobilier loopt tussen alle bedrijven gewoon door, en ik doe mijn best alle ballen in de lucht te houden, en dat lukt meestal aardig maar vermoeiend is het wel. Regelmatig val ik tegenwoordig 's avonds voor de buis in slaap. Het is superintensief werk, en ook een beetje verslavend, en behalve dat we er rekeningen mee kunnen betalen, ontmoet ik soms boeiende mensen met interessante verhalen. Ik doe een bezichtiging met een Roemeense die haar halve leven in Parijs heeft gewoond waar ze werkte bij de Franse televisie. Ze trouwde een Fransman en kreeg een dochter. Haar man stierf op jonge leeftijd waarna ze in het huwelijk trad met de - destijds - Roemeense ambassadeur in Parijs, die net als zij vroegtijdig zijn partner had verloren. Eenmaal met pensioen bouwden ze een groot huis op het Roemeense platteland, en toen de bouw voltooid was, stierf ook deze man. Omdat de Roemeense campagne volgens haar onleefbaar is geworden - alle werkende mensen trekken er weg - zoekt ze nu voor de laatste fase van haar leven een onderkomen in Frankrijk, waar ze zich nog altijd thuis voelt. Ze knikt goedkeurend als ze het dortoir ziet, de grote slaapzolder met voldoende plek voor haar dochter met haar man en kinderen die in Amerika wonen.

Een klant met een naam die eindigt op 'stra' heeft wat vragen over een huisje. Ik antwoord in het Nederlands, er honderd procent van overtuigd dat hij Nederlander is, ondanks dat zijn mail in perfect Frans is opgesteld. Hij belt om te zeggen dat hij Fransman is en geen woord Nederlands leest. Zijn naam heeft hij te danken aan zijn Friese roots, vertelt hij, en als ik hem later ontmoet voor een bezichtiging blijkt hij staalblauwe ogen en grijsblonde haren te hebben. Zijn opa en oma waren Friezen, die naar Parijs emigreerden, waar zijn wieg heeft gestaan. Met zijn ouders verhuisde hij naar Aubusson in de Creuse, waar hij als kind opgroeide. Tegenwoordig woont hij vlakbij Carcasonne in het zuiden van Frankrijk. Nu zoekt hij een pied-à-terre in de Creuse, omdat hij de zomers in het zuiden te warm vindt. "Misschien zijn dat wel mijn Friese roots", lacht hij.

Ook de Engelsen zoeken nog altijd naar leuke optrekjes in Frankrijk, ondanks of misschien wel dankzij Brexit, want sommige Britten hebben haast en willen vóór maart 2019, als het Verenigd Koninkrijk definitief de Europese Unie verlaat, voet op Europese bodem zetten. Ik verkoop enkele 'opknappers' aan Engelsen en als ze horen dat Rob huizen verbouwt, maken ze graag gebruik van zijn diensten. Aangezien Rob zich het grootste deel van het jaar vermaakt heeft met de verbouwing van een compleet natuurstenen woonhuis van Schotse klanten zijn andere werkaanvragen noodgedwongen doorgeschoven. "Laat hem maar bellen als hij tijd heeft", zeggen sommige klanten.

Eind september, begin oktober doet de herfst zijn intrede en precies op 1 oktober steken we voor het eerst de houtkachel aan. Maar de voorraad hout die we naar binnen sjouwen, ligt er nu nog, want voor we het weten stijgen de temperaturen weer boven de twintig graden en lopen we in korte broek en teenslippers rond alsof het hartje zomer is. De appel- en perenoogst in onze tuin is gigantisch dit jaar, alleen....waar halen we de tijd vandaan om het fruit te verwerken? En dan krijgen we ook nog een halve emmer nectarines van de buren en pruimen van mijn pianojuf. We maken stoofpeertjes, compote van de nectarines en de pruimen verwerk ik in baksels waar ik ook ons overschot aan eieren en walnoten in kwijt kan. Maar het moet allemaal gebeuren in de verloren uurtjes, in het weekend, en je zou er nog bijna stress van krijgen.

Oktober is al een heel eind op gang als we een lange wandeling door de bossen maken, in korte broek en t-shirt met korte mouwen, en dan nog hebben we het bloedheet. Af en toe zien we quatquat's rijden van de jagers die helaas deze zondag het gebied van onze wandeling hebben uitgekozen. Ik ben nog meer op mijn hoede dan anders na het ongeluk in de Franse Alpen een week geleden, waarbij een 22-jarige jager per ongeluk een Britse fietser doodschoot. We besluiten de geluiden van de honden en de schoten goed in de gaten te houden en genieten van onze tocht. Het is best vreemd om met deze zomerse temperaturen en in korte broek door de verkleurde herfstbladeren te struinen. De koeien op de dorre akkers trekken met trage bewegingen hooi uit de ruiven. Voedsel dat bestemd is voor de winter. We kennen dit gebied inmiddels goed, we wandelen hier geregeld, en toch is alles anders.