De Creuse is reuze: Verlangen naar vrijheid en zelfstandigheid

Sometimes in snows in April

Januari en februari gaan hier de boeken in als zeer rommelig. Het corona spook waart door de regio, en als de jongens niet 'cas covid' (zelf positief getest) zijn, dan zijn ze wel 'cas contact', of te wel in aanraking geweest met een positief getest klasgenootje of vriendje. En als ze om deze redenen niet naar school kunnen, zijn ze thuis omdat de docenten staken. Je m'en fous, en ik doe niet eens moeite om er achter te komen wat de reden (dit keer) is; het zal vast corona gerelateerd zijn. Staken oké, maar moet dat echt NU?

Viggo haalt het computer spel uit de kast om zich te voegen bij een speciale corona groep, met kinderen die overdag kunnen spelen omdat ze met of vanwege corona thuis zitten. Zelf zit ik uren aan de telefoon met de ziektekostenverzekeraar, omdat al deze covid ellende geregistreerd moet worden. Bijvoorbeeld vanwege de ziekmeldingen bij werkgevers, en al is het niet voor onszelf dan wel voor de ouders van de kinderen met wie onze jongens in contact zijn geweest en die een 'arrêt maladie' willen aanvragen.

Maar de wachttijd is lang en als er na een minuut of twintig eindelijk iemand antwoordt ('alloh'?), ben ik inmiddels zo verdiept in andere zaken dat ik vergeten ben dat ik iemand probeerde te spreken, en waarvoor.

Viggo, bijna veertien en dan mag je in Frankrijk een 50cc rijden, heeft ons maandenlang de oren van de kop gezeurd om een brommer. Hij verlangt naar meer vrijheid en zelfstandigheid. Eindelijk zijn we gezwicht (oké...onder de druk van ons schuldgevoel dat we op deze godvergeten verlaten plek zijn gaan wonen klinkt wat zwaar misschien) en in alle vroegte rijden we op een zaterdagmorgen naar de omgeving Lyon, zo'n zes uur aller-retour, om een brommer op te halen die we gevonden hebben op de Franse Marktplaats. Het keurige gezinnetje, met een boomlange, negentienjarige zoon die toe is aan 'iets zwaarders', wacht ons op op een winderige parkeerplaats, en nadat de brommer is uitgeprobeerd en goedgekeurd nemen we even later met een petit café aan de keukentafel van een soort Vinex woning de paperassen door. Een paar weken later, in de schoolvakantie, kan Viggo de 'brevet de sécurité routière' halen, de verplichte brommercursus, in Aubusson.

Dan, eindelijk, wordt het lange wachten beloond en mag hij zelfstandig de weg op. Tien jaar nadat we in Frankrijk arriveerden voor ons grote avontuur, en we onze toen vierjarige na enkele weken wennen op de kleuterschool 's ochtends om half 8 in de schoolbus uitzwaaiden, rijdt hij nu op een rood zwarte Rieju ons doodlopend weggetje uit. Stoere helm op, speciale handschoenen aan, zelfverzekerd, dolgelukkig. Waar blijft de tijd, denken we met een mengeling van trots en melancholie.

Het is een vreemde gewaarwording, ook voor ons. Al die jaren zijn we van hot naar haar gereden, over de Creusense landweggetjes, om de jongens naar zwemles te brengen, naar verjaardagsfeestjes op modderige boerenerven, naar het muffe judozaaltje, met het fietsrek achterop naar het wielrennen in Evaux les Bains en, vast meubelstuk in het decor van ons leven, het voetbal in Auzances. In het begin met het drukke gebabbel van hoge kinderstemmetjes, soms vergezeld door vrolijke kinderliedjes en gezellige meezingers van Bert en Ernie. Nu met twee tieners met beginnende jeugdpuistjes en een flink aantal tonen lager, die met veel gevloek, getrek en kabaal ruziemaken wie voorin mag zitten.

Als er in april sneeuw valt, en niet zo'n klein beetje ook, vallen de stoere maskers af en wordt er de hele dag druk aan een iglo gebouwd. Dat is nog best een klus (respect voor de eskimo's!) en het voordeel van sneeuw in de lente is dat de dagen langer zijn en er tot in de avond doorgewerkt worden. Normaal is het muisstil als er sneeuw ligt, nu fluiten de vogeltjes er lustig op los.

Ik neem een robuuste en pierre vakantiewoning in de verkoop van een ouder Engels stel. Ze zijn er door covid al bijna drie jaar niet meer geweest, en besluiten het huis na 32 jaar van de hand te doen. Ze hebben in de eerste jaren na aankoop allerlei renovaties laten uitvoeren, waarvoor ze officieel toestemming nodig hadden. Ze hebben geen idee of ze de noodzakelijke aanvragen hebben gedaan destijds, ze hebben in elk geval niks op papier. Ook weten ze niet waar de oude septic tank zich bevindt. Ik doe navraag bij de betreffende gemeente, maar de secretaresse begint te zuchten als ze hoort hoe ver ze terug moet in de tijd. "Dan moet ik de zolder op, de archieven in, en daar heb ik nu met de verkiezingen voorlopig geen tijd voor", bijt ze me toe, verwijzend naar de aanstaande presidentsverkiezingen.

Ons dorp, voor het goede doel verenigd met enkele omliggende dorpen, vraagt om hulp voor Oekraïne, en we leveren twee grote boodschappentassen in met de gevraagde spullen, vooral verzorgingsartikelen zoals tandpasta en luiers. We kletsen even met de vrijwilligster en ze zegt dat het niet de bedoeling is vluchtelingen uit Oekraïne in de kleine boerengehuchtjes te huisvesten, omdat ze dan te geïsoleerd zijn en ook een auto nodig hebben. Beter is om ze samen onder te brengen in een stadje zodat ze voorzieningen bij de hand hebben en bovendien steun aan elkaar. Maar enkele weken later volgt er toch een oproep je te melden als je woonruimte beschikbaar wilt stellen. Nood breekt wet.

Over spullen gesproken, sommige schappen in de Intermarché zijn soms verdacht leeg en desondanks pin ik wekelijks een groter bedrag bij de kassa. Thuis opper ik dat we toch maar weer eens aan een moestuin moeten denken. Bezuinigen op gezond eten is het laatste dat ik wil.

"Mama, kun je fruit maken", vraagt Manu, verwijzend naar zijn dagelijkse bakje door mij gesneden fruit, intussen de blik op zijn schermpje gericht. Soms denk ik dat ik ze te veel verwen, en dat ik ze veel meer zelf zou moeten laten doen.

Op het Jeugdjournaal is er een item over kinderen en hun moeders die in de ondergrondse metrostations schuilen voor de oorlog in de bezette steden in Oekraïne. De moeders proberen het leven zo gewoon mogelijk te laten lijken, en ik kan me voorstellen dat ze trachten een soort van ritme in de dag te brengen. Met lezen, spelletjes, beweging, online onderwijs (hoe is het mogelijk?).

's Avonds poetsen de kinderen hun tanden in de openbare toiletten waarna ze hun provisorische bed opzoeken in de metrowagons, om ongetwijfeld met angst in het lijf de nacht in te gaan.

Ik realiseer me dat het helemaal niet zo vanzelfsprekend is om voor je kinderen te kunnen zorgen onder normale omstandigheden.