De Creuse is reuze

dinsdag 26 oktober 2021

In de schemerzone

De zomer speelt zich af in een schemerige overgang van het corona tijdperk vol beperkingen naar het post-coronatijdperk waarin vaccinaties beschikbaar komen en we met de 'pass sanitaire' overal naartoe kunnen. Nu klinkt het alsof we hier constant van restaurant naar theater en cinema hoppen, wat allerminst het geval is. Je kunt je in ons afgelegen weiland prima afsluiten van de wereld en alleen geconfronteerd worden met de coronacrisis doordat er in de supermarkt nog altijd een mondkapje verplicht is en de jongens een mondkapje op moeten naar school.

We zijn niet zo zeer opgelucht als de prik in onze armen gaat; met het oog op de aanstaande vakantie, waar we wel op allerlei plekken zullen komen, vinden we het vooral praktisch.

Manu neemt afscheid van de lagere school en waar andere jaren de ouders worden uitgenodigd voor een spelletjesmiddag met eten en drinken is dit nu helaas niet het geval. De aanstaande brugpiepers moeten het doen met een feestje met alleen de klas, met muziek en heel veel snoep (ja, u leest het goed, met heel veel snoep). De klassenfoto bestaat uit een compositie van de pasfoto's van alle leerlingen die aan een waslijntje hangen, omdat ze niet zo dicht naast elkaar mogen zitten. Een meerdaagse schoolexcursie naar de Franse westkust in de buurt van La Rochelle eerder in het jaar, met als thema het leven in de zee, is geannuleerd. Het is allemaal ontzettend jammer, maar geen ramp, en we zijn al blij dat het onderwijs grotendeels gewoon doorgang kon vinden en de jongens niet opnieuw voor langere tijd thuis hoefden te blijven zoals in Nederland wel het geval was.

Wat ben ik dankbaar dat ik in West-Europa woon en niet in een ontwikkelingsland waar de gezondheidscrisis onevenredig hard toeslaat en honderden miljoenen mensen werkzaam in de informele economie teruggeworpen worden in extreme armoede.

Ik kom een filmpje tegen op internet van een jonge vrouw die vanaf de achterbank van de auto huilend vertelt hoe ze met haar partner in de sauna als niet gevaccineerde een ander kleur bandje om kreeg dan de andere bezoekers. En hoe verschrikkelijk vreselijk dat had gevoeld. Ze trekt indirect een vergelijking met de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog ("...het voelde een beetjes als....je weet wel...het was een wit bandje, het had beter een geel bandje kunnen zijn....").

In dezelfde week komen er beelden naar buiten uit Afghanistan. Hoe mensen wanhopig het land proberen te verlaten uit angst voor de Taliban. Een lijk hangend aan een hijskraan wordt rondgereden om mensen te intimideren. Dan vraag ik me af wat de vrouw van het filmpje denkt als ze deze beelden ziet.

De wereld staat op z'n kop en de voor- en tegenstanders van het coronabeleid vechten een harde strijd uit op de sociale media. Ik heb er steeds meer een hekel aan, al die meningen die over elkaar heen buitelen, en het constante gelijk halen. De waarheid ligt vaak in het midden, maar voor die plek, de schemerzone, is meestal geen ruimte in deze supersnelle wereld.

Voor het eerst sinds de negen jaar dat we hier wonen, krijgen we in de zomer geen bezoek uit Nederland en dat voelt toch wel een beetje raar en kaal. Een oude vriendin uit Nederland appt in juni wat onze vakantieplannen zijn omdat ze erover denkt om langs te komen. Ik app haar de data door, zeg dat ze van harte welkom is, en suggereer om even te bellen omdat dat wat makkelijker praat. Maar ik hoor niks, wekenlang niet. Als ik haar tenslotte zelf benader, begrijp ik dat het virus haar tegenhoudt af te reizen.

Soms krijgen we het gevoel dat het tegenwoordig normaal is om mensen niet te antwoorden. Een vriendin legt uit dat dit komt doordat in Nederland veel mensen in soms wel twintig WhatsApp groepen zitten en op deze manier de hele dag aan het communiceren zijn en niet meer weten wie ze al beantwoord hebben en wie nog niet. Wat leven we wat dat betreft in een andere wereld hier, waar de 'locals', meestal klanten op leeftijd, soms gewoon ineens in je keuken staan om iets te overleggen of documenten te brengen. "Stuur maar op met de post", zeg ik dan tegen degenen die geen e-mail adres hebben en niet kunnen scannen en mailen. Vaak tegen beter weten in want ze laten zich het uitje naar ons huis niet onthouden, nieuwsgierig als veel mensen zijn. Bovendien is een zekere zuinigheid hen niet vreemd en besparen ze weer een postzegel.

De meeste communicatie verloopt nog altijd via de telefoon (de Vaste Telefoon). Mailtjes worden in Frankrijk vaak niet beantwoord en veel van mijn Franse klanten zijn gewoon om zaken persoonlijk of via de telefoon te bespreken. Hoewel het mij lang niet altijd goed uitkomt, en een snelle mail vaak veel makkelijker is, kan ik dit persoonlijke contact ook wel heel erg waarderen. Omdat het zoveel menselijker is.

Als de jongens in september weer naar school gaan, blijkt dat de middagpauze met een half uur is verlengd, waardoor ze 's avonds pas om half zes thuis zijn in plaats van om vijf uur. Omdat dit niet overeenkomt met de schooltijden van de lagere school, rijden er nu twee aparte schoolbussen die allebei nog niet halfvol zijn. Omdat Manu voor het eerst naar het Collège gaat, is de eerste week spannend en moet hij ervaren hoe het allemaal werkt. We kiezen voor de 'formule' waarbij de jongens niet zomaar van het schoolterrein af mogen, tenzij wij toestemming geven. Dit is nu eenmaal het handigst voor de kinderen die met de schoolbus naar school komen. Aangezien er vaak lessen uitvallen, en Viggo dan in Auzances wat rond wil hangen met zijn vrienden, stuur ik regelmatig 's ochtends een berichtje met mijn toestemming. In dit gebied kent iedereen elkaar en er is weinig aan de hand, maar dat maakt het ook een hele fijne en veilige omgeving om naar school te gaan en op te groeien.

Doordat de zware reisbeperkingen voor Engelsen begin oktober worden opgeheven, heb ik weer regelmatig bezichtigingen met onze overburen. Dat is toch een stuk prettiger dan de verkoop met behulp van video's en veel toelichting op afstand. Velen zijn diep teleurgesteld in hun regering en willen ondanks de Brexit complicaties een (vakantie)huis in Frankrijk. Maar het omgekeerde is ook het geval, namelijk Engelsen die gezien de omstandigheden hun huis in Frankrijk moeten verkopen. Zo neem ik een huis in voor de verkoop van een Engelsman die dol is op zijn gerenoveerde, natuurstenen woning met tuin grenzend aan een rivier, en met een pittoresk uitzicht over de dorpsvallei, en die er maar met moeite afscheid van kan nemen. Het idee was om zijn woning in Engeland te verhuren en permanent in de Creuse te gaan wonen. Maar aangezien hij iedere negentig dagen terug zal moeten naar Engeland om de verblijfsvergunning te vernieuwen, kan hij zijn huis in Engeland niet voor lange tijd achter elkaar verhuren. Er spelen ook nog wat andere zaken, maar toch: Weg droom.

Ik weet eindelijk een opknapper te verkopen die jaren in de verkoop heeft gestaan. Een leuke woning 'en pierre taillée', sinds jaar en dag onbewoond, constructief in goede staat en met een nieuw dak, maar zonder sanitaire voorzieningen en septic tank, wat de reden is geweest dat een verkoop lang op zich liet wachten. Maar nu is daar een Engelse kunstenares, diep in de vijftig en single, die er voor wil gaan. Op de dag van de finale handtekening ontmoet ik haar bij de woning voor de laatste check. Camper is een groot woord voor het voertuig waar ze in enkele dagen de oversteek heeft gemaakt van Engeland naar Frankrijk. De bus is tot de nok toe gevuld met spullen en ik kan me niet voorstellen waar ze geslapen heeft. Met een ontploft hoofd komt ze de camper uit met een beker koffie. Ik heb het idee dat ze nog even moet landen, en we ploffen neer in de enige kamer waar nog wat oude meubels staan, de ramen wagenwijd open om het stof en de opgehoopte vliegennesten te laten verdwijnen in de frisse ochtendlucht.

Ze heeft geslapen op parkeerterreinen tussen grote vrachtwagens en voelde zich 'not always quite comfortable'. Maar nu is ze er, en ze gelooft dat ze nog steeds blij is met de aankoop. Als we ons klaarmaken voor vertrek naar de notaris, vraagt ze of ze ergens haar hoofd onder een kraan kan steken en haar tanden kan poetsen, en ik zet haar af bij de Intermarché waar een toilet is.

Wachtend op haar zie ik de hilariteit in van de situatie, en hoe leuk het is om zulke gekke mensen te leren kennen. Opgefrist en opgelucht stapt ze na tien minuten weer bij me in de auto.

"Let's go!", lacht ze.

Nieuwe kippen en haan nadat de vorige één voor één een natuurlijke dood stierven dan wel gepakt werden door een marter (denken we)

Werk in de hoogte

Fête de la Saint Jacques (of te wel: kermis!) in Auzances

Jarige Rob (in Nederland)

Met vrienden aan de Lathumse Plas bij Arnhem

Op vakantie in Carantec, Finistère, Bretagne

Minigolf op de camping

En iedere avond voetballen

Bij eb wandelen naar Île Callot

Moules frites in Roscoff

PSV kijken.....deze camping is top!

Le château de Kerjean in Saint-Vougay

Op de fiets over een oud spoor vanaf Morlaix

Interessante verlaten treinstations

Huelgoat

Met de boot naar het prachtige Île de Batz

Lavoir de prat ar C'hanap: Bassin waar de vrouwen vroeger de was deden, en aan de andere kant drinkwatervoorziening

Les fours à goémon: Greppels in de grond om zeewier te verbranden op kolen voor de productie van onder andere jodium

Morlaix

Terug in de Creuse en bezoek uit Nederland

Dagje pretpark Le Pal met de jongens en een paar vrienden

Ruimte om te drogen na alle waterpret

vrijdag 18 juni 2021

Putain les écolos!

Adem in, adem uit, laat het los, laat het gaan. Accepteer dat dingen tijd kosten, en dat dat helemaal niet erg is. Want hé, ik leef in het moment en het leven is nu!

Met deze gedachten maan ik mezelf tot kalmte als ik samen met een allervriendelijkste boer van eind vijftig door een dichtbegroeid bos aan het struinen ben. Hij heeft me zojuist een vakantiewoning van Parijzenaren laten zien, waar hij altijd een oogje in het zeil heeft gehouden, en die nu verkocht moet worden. Met een sentimentele blik keek hij naar de foto die uitvergroot in de woonkamer hangt van de vakantievierende familie, met wie hij door de jaren heen dik bevriend is geraakt. De enig overgeblevene verblijft inmiddels in een bejaardenhuis in de Franse hoofdstad en een curator is ingeschakeld om zaken te behartigen en de woning te verkopen.

Bij de woning horen ook nog een paar kleine percelen bos, her en der verspreid, en die zijn we nu aan het zoeken. De inmiddels verfrommelde printjes met het kadastraal plan prop ik maar weer terug in mijn tas want ik weet niet of mijn vriend de boer nog weet waar we zijn, maar ik ben de weg al lang kwijt. Bovendien verwacht ik niet dat de gemiddelde belangstellende voor deze woning veel waarde zal hechten aan deze versnipperde landjes en dus wil ik graag voort, want terwijl we ons een weg banen tussen omgevallen bomen, natte takken en bladeren zie ik op mijn mobiel dat de e-mails van klanten binnenstromen.

Soms voelt dat schizofreen, dit 'snelle' werk doen waar je efficiënt, georganiseerd en commercieel voor ingesteld moet zijn, in een gebied waar de tijd in vele opzichten stil lijkt te staan en waar het levenstempo gemiddeld een stuk lager ligt dan het mijne.

In zijn oude en rommelige quatquat, een vies en vergeeld mondkapje bungelt aan de achteruitkijkspiegel, rijden we door de weilanden terug naar de woning waar mijn auto nog staat en waar we afscheid zullen nemen. Onderweg stoppen we bij twee grote schuren en ontmoet ik zijn broer met wie hij de veehouderij runt. Een dikke vijftiger, die niet al te snugger uit zijn ogen kijkt en, zo hoor ik, nog bij zijn moeder woont in het gehuchtje verderop, kijkt me langdurig en indringend aan. Beide broers zijn altijd vrijgezel gebleven. We kletsen nog wat over de woning en het tweetal maakt er geen geheim van zich zorgen te maken over de toekomstige bewoners. Sinds de corona uitbraak is de Creuse nog veel meer dan daarvoor een toevluchtsoord geworden voor Parijzenaren en andere stedelingen die snakken naar ruimte en schone lucht. En daar is niks mis mee, haasten de broers zich te zeggen, maar wat ze eigenlijk willen zeggen is dat deze mensen van buiten zich wel een beetje aan moeten passen.

Bij de woning zit een halve hectare weiland, en behalve dat de koeien van de twee broers dit land begrazen, trekken ze er ook overheen om in een andere weide te komen. Een andere passage is er immers niet. Mag dit van de toekomstige eigenaren nog wel?

De stedelingen hebben een andere mentaliteit, klagen de broers. Ze willen wel dieren houden, maar hebben er eigenlijk de ballen verstand van, en komen puntje bij paaltje om hooi zeuren. Ze zeggen van het platteland te houden, maar blieven geen koeien om zich heen. Of - waar gebeurd - ze spannen een rechtszaak aan omdat de haan hen 's ochtends uit de slaap houdt. Om over les écologistes (milieuactivisten) nog maar te zwijgen. Ik moet een binnenpretje onderdrukken. Bij ons thuis is de uitspraak 'putain les écolos....' een running joke geworden aangezien de vriendjes van de jongens, veelal boerenzonen die zacht gezegd ook weinig affiniteit hebben met de 'grote stads mentaliteit', dit regelmatig uitspreken tijdens discussies bijvoorbeeld aan de kantinetafel op school.

Ik knik, en probeer samen te vatten wat de broers vertellen, namelijk dat de kopers moeten begrijpen dat er op het platteland geboerd wordt, dat er af en toe een tractor voorbij rijdt, dat er koeien om de weilanden rond de woning staan en dat er af en toe wat agrarische geluiden te horen zullen zijn.

Opgelucht en blij kijken ze me aan en het laatste beetje wantrouwen is uit de lucht.

Weet je geen Nederlandse klanten die het huis willen kopen?, vraagt de oudste met wie ik zojuist op pad ben geweest en hij kijkt me aan met een twinkeling in de ogen. Is hij nu aan het flirten of verbeeld ik het me maar.

In de vragen van klanten uit de stedelijke gebieden in Frankrijk ging het de laatste tijd opvallend vaak over agrarische aangelegenheden, zoals waar staat de dichtstbijzijnde boerderij, welke activiteiten spelen zich er af en worden er pesticiden gebruikt in de nabije omgeving. Meer dan ooit is er vraag naar een groot terrein, bijvoorbeeld voor het kweken van biologische groenten (maraîchage). De notaris vertelt dat deze 'nieuwe boeren' het statuut van agrariër hebben en net als de traditionele boeren in Frankrijk ook het eerste recht van aankoop van grond hebben als deze in de verkoop komt. Een ontwikkeling om in de gaten te houden.

Ook opvallend veel mensen willen een wooncommune beginnen en zoeken juist naar grote panden met veel woonruimte en als alle woonwensen ingewilligd kunnen worden zullen we in onze regio binnen nu en een paar jaar er heel wat yogacentra bij hebben.

Behalve Franse stedelingen is er ook een grote toestroom van Belgen en Nederlanders en regelmatig worden we gebeld of gemaild met vragen of om ervaringen uit te wisselen. Sommige van deze nieuwe emigranten lijken precies te weten wat ze willen en hoe ze hier de kost gaan verdienen. Anderen zien wel waar het leven hen naartoe leidt en willen vooral zo zelfvoorzienend mogelijk leven. Een gezin met jonge kinderen wil graag windenergie opwekken met een windmolen en verder is het allemaal nog wat onduidelijk. Een Nederlands stel van in de vijftig, aan wie ik een huis met bijgebouwen en een grote tuin verkoop, werkt al lang niet meer voor de kost en wil dit met hun zuinige, vegetarische levensstijl en eigen moestuin ook volhouden tot aan het pensioen. Als ik toevallig even aanwip zie ik dat het gras in de tuin heel hoog staat; alleen het deel rondom de woning is gemaaid. Hij vertelt het land handmatig te maaien, met een zeis. "Goedkoop, gezond, en ik sta niet in de stank", verklaart hij nader.

De Engelsen hebben voorlopig heel andere dingen aan hun hoofd en niet de 'luxe' om te dromen van een verblijf onder de Franse zon. Ze worstelen met de Indiase variant die het reizen naar Frankrijk bemoeilijkt, en banen zich een weg door alle nieuwe regelgeving, zoals de verplichte aanvraag van een carte de séjour, nu ze officieel geen deel meer uitmaken van de Europese Unie. Toch houdt het vele Britten niet tegen een (vakantie)huis te kopen in het land waar ze zo van houden. Twee huizen verkoop ik aan Engelsen op basis van een video van de woning, en als de finale handtekening gezet moet worden bij de notaris doen ze dit noodgedwongen óók op afstand omdat ze niet naar Frankrijk mogen komen zonder verplichte quarantaine periode waar ze niet aan kunnen voldoen. Hierdoor hebben ze de woning tot op de dag van vandaag niet in het echt gezien. De sleutels hangen nog altijd aan mijn sleutelbord, wachtend op de dag dat de nieuwe eigenaren eindelijk hun résidence secondaire kunnen betreden.